Friday 11 November 2011

"ಮಂಗಳೂರು" ಸ್ಥಳನಾಮದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ

"ಮಂಗಳೂರು" ಎನ್ನುವ ಸ್ಥಳನಾಮ ಮೇರ್ಕಳ ಎನ್ನುವ ಶಬ್ದದಿಂದ ನಿಷ್ಪನ್ನಗೊಂಡಿರಬೇಕೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. ಮೇರರ+ಕಳ ಮೇರ್ಕಳ. ಮೇರರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ಥಳ ಎಂದು ಇದರ ಅರ್ಥ (ಭಟ್ಟರ+ಕಳ>ಭಟ್ಕಳ ಆದಂತೆ). ಕರಾವಳಿಯ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಬ್ಯಾರಿಗಳು ಮಂಗಳೂರನ್ನು ಇವತ್ತಿಗೂ ತಮ್ಮ ಬ್ಯಾರಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ’ಮೈಕ್ಕಲ’ ಎಂದೇ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮೇರ್ಕಳ ಎಂಬುದು ಬ್ಯಾರಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅಪಭ್ರಂಶಗೊಂಡು ಮೈಕ್ಕಲ ಆಗಿರಬೇಕು : ಮೇರ್ಕಳ>ಮೈಕ್ಕಲ.

ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಾದುರ್ಭಾವದ ಬಳಿಕ ಮೇರ್ಕಳ ಅಥವಾ ಮೈಕ್ಕಲ ಸಂಸ್ಕೃತೀಕರಣಗೊಂಡು ’ಮಂಗಲ’ ಆಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ : ಮೇರ್ಕಳ>ಮೈಕ್ಕಲ>ಮಂಗಲ. ಕ್ರಮೇಣ ಮಂಗಲಕ್ಕೆ ’ಊರು’ ಸೇರಿ ಮಂಗಳೂರು ಆಗಿರಬೇಕು. ಅವಿಭಜಿತ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಮೈರ್ಕಳ, ಕುಡಾಲ ಮೇರ್ಕಳ ಎಂಬ ಊರುಗಳು ಇವತ್ತಿಗೂ ಇವೆ. ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಯ ಮೇರರು ಕರಾವಳಿಯ ಮೂಲನಿವಾಸಿಗರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.

3 comments:

  1. "ಮಂಗಳೂರು" ಸ್ಥಳನಾಮದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಧನ್ಯವಾದಗಳು, ನಾನು ಅನೇಕ ಭಾರಿ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಲಾಗ್ ಗೆ ಬ೦ದು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನೀವು ಒಮ್ಮೆಯಾದರು ನನ್ನ ಬ್ಲಾಗ್ ಗೆ ಬ೦ದಿಲ್ಲ. ಈ ಸಲ ಖ೦ಡಿತ ನನ್ನ ಬ್ಲಾಗ್ ಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡಿ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಒತ್ತಾಯದ ಕೋರಿಕೆ ಸರ್.

    ReplyDelete
  2. interesting information...and new too...

    ReplyDelete
  3. ಇದೊಳ್ಳೇ interesting ಆದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ. ಮೈಕ್ಕಲ > ಮಂಗಳ ಆದ ಕಾರಣವನ್ನೇನಾದರೂ ಊಹಿಸಬಹುದೇ? ಮಂಗಳ/ಮಂಗಲ ಎಂಬ ಸ್ಥಳನಾಮ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಕಡೆ ಇದೆ, ನಾಗಮಂಗಲ, ನೆಲಮಂಗಲ, ಹುಲಿಮಂಗಲ, ಮಂಗಲ ಇತ್ಯಾದಿ. ಕರಾವಳಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಹೆಸರುಗಳ ನಡುವೆ ಮಂಗಳೂರು ತೀರ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಬಹುಶಃ ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

    ಹಾಗೇ ಉಡುಪಿ? ಉಡುಪ (ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ರಾಜ, ಚಂದ್ರ) ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದ ಸ್ಥಳವಾದ್ದರಿಂದ ಉಡುಪಿ ಆಯಿತೆಂದು ಸಂಪ್ರದಾಯ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೂ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಈ ಹೆಸರೂ ಬೇರೆಯಾಗಿಯೇ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ.

    ReplyDelete